Cmentarz Ewangelicki i Kaplica Rodziny Von Wittke

"...Brak jest dokładnych informacji o dacie powstania cmentarza. W dokumentacji z roku 1985 jako najstarszy wzmiankowany jest krzyż z roku 1875. Położony jest na wzgórzu. Oryginalna droga dojazdowa została mocno zniszczona ciężkim sprzętem. Założony ma planie kwadratu o boku 30 metrów. Otoczony niewielkim wałem ziemnym obsadzony, niegdyś zapewne przycinanymi i formowanymi, wiązami. Drzewa zachowały się w stanie dobrym. Teren przedzielony był centralną aleją brzozową. Drzewa niestety nie przetrwały. Aleja prowadziła do kaplicy cmentarnej. Wybudowana przez właścicieli wsi - rodzinę von Wittke, z czerwonej cegły. Z relacji żyjących jeszcze świadków wynika iż służyła jako kaplica cmentarna, dom pogrzebowy. Nisze w jednej ze ścian sugerują że mogła służyć jednak celom grzebalnym. Brak jednak jednoznacznych dowodów. Budynek nie konserwowany z każdym rokiem niszczeje. Na terenie cmentarza bardzo widoczny jest kamienny krzyż na podstawie. Ślady wskazują że ozdobiony był niegdyś metalowymi literami. Zostały po nich jedynie fragmenty mocowań. Przed krzyżem znajdują się cztery mogiły. Jeszcze w latach 80tych XX wieku dwie z nich posiadały kompletne krzyże z tablicami inskrypcyjnymi. Jedna z nich głosiła iż spoczywa tam Edmund Świtała *3.12.1953 +4.9.1956 oraz Emma Pepke geb. Wesel *23.10.1915 +15.11.1968 Są to więc pochówki już powojenne. Z opisanych w dokumentacji konserwatora zabytków elementów metalowych nie znajdziemy nic. Trudno nawet o zachowaną tablicę z kamienia bądź szkła. Jest trochę porozbijanych marblitowych szczątków, ale niewiele można z nich wyczytać. Z jedynej zachowanej w stanie znośnym tablicy dowiemy się że spoczywa tam Ralf Schaube *18.8.1868 +15.9.1919. Odnajdziemy również podstawę krzyża z napisem Haase. Kilka lat temu odnaleziony został tam żeliwny krzyż dziecięcy. Na porcelanowej tabliczce napisane jest że spoczywa tam Erich, syn ogrodnika G. Affeldt *1.12.1908 +14.8.1910 Dzięki dokumentacji z roku 1985 wiemy że swoje ostatnie miejsce spoczynku na tym cmentarzu znaleźli: Michael Echt *14.8.1797 +28.1.1875 Henriette Petsch geb. Wützke *30.1.1834 +17.12.1915 Carl Borlisch *8.12.1865 +12.6.1885 W dniu sporządzania "Kart cmentarza" naliczono prawie pięćdziesiąt mogił ziemnych i umocnionych. Dzisiaj ciężko jest oszukać nawet połowę. Nieliczne nagrobki również nie przetrwały próby czasu. Teren cmentarza należy do Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Choczewo. Kilka lat temu staraniem tegoż nadleśnictwa, cmentarz oczyszczony został ze starych uschniętych drzew i samosiejek. Ustawiono również kamień pamiątkowy..." http://cmentarze.lebork.pl/index.php/pl/cmentarze-gmina-choczewo/191-przebendowo-prebendow