Szaniec Mewi

Szaniec Mewi, choć bardziej do tej budowli pasuje słowo fort, to budowla fortyfikacyjna w Gdańsku. Twierdza została wzniesione w latach 1844-46 i 1874-76 przez Prusaków na miejscu wcześniejszego obiektu z epoki napoleońskiej. Leży na terenie portu gdańskiego u nasady Półwyspu Westerplatte, przy Zakręcie Pięciu Gwizdków, na północ od Twierdzy Wisłoujście. Już w latach 1811-13 Francuzi w tym miejscu usypali bezpośrednio nad brzegiem morza okrągłą, ziemną redutę z baterią artyleryjską, połączoną z Twierdzą. Obiekt miał bronić ujścia Wisły, która wtedy nie była martwą odnogą i wpadała tu do zatoki. Dzieło to zostało poważnie zniszczone przez powódź na Wiśle w 1829 r. Potem miejsce to wykorzystali Prusacy, którzy usypali nowe dzieło obronne w formie ziemnej pięciobocznej lunety otoczonej nawodnioną fosą, z murowaną redutą na planie krzyża. Potem Szaniec Mewi przebudowano na fort mieszczący baterię artylerii nadbrzeżnej. W 1895 wskutek postępu sztuki fortyfikacyjnej fort uznano za przestarzały, działa zdemontowano i przeniesiono do fortu w Brzeźnie. W następnych latach wały i fosę zniwelowano, a na wolnym miejscu wzniesiono budynki warsztatów portowych. Podczas obrony Westerplatte we wrześniu 1939 r. z rejonu Szańca Mewiego wychodziły niemieckie natarcia w kierunku polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Po kapitulacji, szaniec stał się pierwszym tymczasowym obozem jenieckim wziętych do niewoli żołnierzy polskich. W 2009 roku na Mewim Szańcu podpisano Akt Erekcyjny Społecznego Muzeum Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, które miało tam być utworzone ale nigdy nie powstało. W tym czasie obiekt został zdewastowany przez "złomiarzy" i w końcu zabezpieczony przed dalszą dewastacją. Zamurowanie wejścia i okna do obiektów fortu, a teren ogrodzono. Obecnie oficjalnie nie ma do niego dostępu, ale nieoficjalnie jakaś dziura w płocie zawsze się znajdzie. (fotografia od strony wody CC BY-SA 4.0 Pumeks)