Cmentarz Ewangelicki w Kisewie

"...Cmentarz położony jest w lesie około kilometra od wsi na wzgórzu. Wzgórze jest na tyle wysokie że do cmentarza prowadziły granitowe schody. Pozostało tylko kilka stopni rozrzuconych poza główną drogą. Cmentarz istniał już w roku 1767 kiedy to pochowano na nim właściciela majątku w Strzelęcinie Joachima Antona von Woedtke. Droga do cmentarza znana była o olbrzymich, rozłożystych wierzb. 2 stycznia 1863 rodzina Osterroht uzyskała tytuł szlachecki. Z wdzięczności za ten zaszczyt jeszcze w tym roku ufundowali kościołowi w Brzeźnie trzy dzwony. Niestety konstrukcja wieży kościoła była zbyt słaba. Von Osterroht poleciła wybudowanie dzwonnicy w pobliżu cmentarza i zainstalowanie w niej tych dzwonów. Po wybudowaniu nowej świątyni w roku 1912 dzwony te zawieszono w kościele w Brzeźnie. Natomiast kisewska dzwonnica cmentarna otrzymała trzy nowe dzwony. W kilka lat po II wojnie dzwony zostały ukradzione, a nie konserwowana i nie remontowana dzwonnica rozpadła się. Nie można też zauważyć żadnych wyraźnych granic cmentarza. W części tylnej ślady po wale ziemnym. Najprawdopodobniej jego wymiary to około 40x50 metrów. U szczytu schodów zlokalizowana była niewielka kaplica cmentarna. Budynek z czerwonej cegły o wymiarach 4 x 4 metry. Przez długie lata był mocno zarośnięty i przysypany liśćmi o raz innym leśnym materiałem roślinnym iż wielu poszukujących go zawiodło się. Dzięki niedawnej wycince drzew ukazane zostało wiele z elementów cmentarza. Rozrzut grobów jest tak duży że trudno ustalić regularny układ. Nagrobki przedstawiają stan dość opłakany. W całości pozostały tylko betonowe obudowania. Jeden zdobiona tumba. Kilka połamanych krzyży niewielkie fragmenty tablic i epitafium pozwoliły odczytać: Adeline Hingst geb. Dargatz *14.12.1858 +2.4.1941 Otto Fett *12.11.1852 +21.9.1924 ... Kusβerow *... .1.1875 +... .1.1883 - Wilhelm Kusserow urodził się 08.08.1847. Jego żona była Caroline Dettbarn. Urodziło im się pięciu synów i jedna córka. Wilhelm pracował w Kisewie jako nauczyciel aż do emerytury w 1912 roku. Jego stanowisko przejął syn Ernst. Wilhelm zmarł 01.09.1931 i został pochowany na cmentarzu w Kisewie. Zachowany fragment krzyża znajdował się na grobie jednego z jego synów: Paul Friedrich zmarł 15.01.1883 Na jednym krzyzu dwie osoby: Emil Palinski *22.10.1855 oraz ... ... geb Salle *14.1.1853 +9.7.1935- Emil Paliński zmarł w wieku 81 lat w roku 1935. Urodził się w majątki w Strzelęcinie jako syn ogrodnika majątku, Augusta Palińskiego. Zmarłego 6.12.1869. Utopił się w rzece w Kisewie. Emil od 01.04.1879 pracuje w majątku von Osterrohta jako myśliwy i leśniczy. Funkcję tą pełnił aż do emerytury. Na osobny opis zasługują fragmenty krzyża Theodor Gotthilf von Osterroht *27.12.1814 +19.1. 1892 Oraz postument krzyża Else von Osterroht geb. von Alt-Stutterheim *9.6.1858 +23.9.1932 Theodor Gotthilf von Osterroht Urodzony: 27 12 1814 in Berwenitz Zmarł: 19 Jan 1892 in Strellentin (Strzelęcino) Właściciel ziemski oraz zarządca dóbr w Strzelęcinie oraz Kisewie Żonaty z Karoline Gustave Johanna von Weyher z Boschpol (Bożepole) Urodzona: 2 Maj 1822 w Felstow (Wielistowo) Ślub odbył się: 8 Lipca 1840 w Groß-Boschpol (Bożepole Wielkie) Dzieci: Marie Henriette Julie von Osterroht urodzona: 5.4.1841 w Strellentin Elisabeth Karoline Emilie von Osterroht urodzona: 22.8.1842 w Strellentin Ernst Theodor Gustav von Osterroht urodzony: 18.12.1843 w Strellentin Hermann Theodor Friedrich von Osterroht urodzony: 15.02.1846 w Strellentin zmarł 21 09 1970 podczas wojny 1870/71 Friedrich Theodor Gotthilf von Osterroht urodzony: 11.10.1847 w Strellentin Emil Theodor Karl von Osterroht urodzony: 19.12.1849 w Strellentin Katharina Karoline Gustava von Osterroht urodzona: 29.09.1851 w Strellentin Helene Karoline Martha von Osterroht urodzona: 9.05.1857 w Strellentin Gotthilf Theodor Franz von Osterroht urodzony: 4.10.1860 w Strellentin Margatethe Karoline Martha von Osterroht urodzona: 22.10.1861 w Strellentin Syn: Friedrich Theodor Gotthilf von Osterroht (zwany Fritzem) ożenił się z Else von Alt-Stutterheim, urodzona: 9.06.1858 w Peterkau (Piotrkowo gm. Iława), w dniu 23.10.1882 w Peterkau. Był on bardzo znanym i cenionym gospodarzem. Ufundował jeden z witraży lęborskiego ratusza. Wybudował elektrownię wodną. Nowszy obiekt w tym miejscu istnieje do dziś. Zmarł w wieku 68 lat 24 05 1915 w pałacu w Strzelęcinie, przed południem w drugi dzień Zielonych Świątek. Pogrzeb odbył się 27 05 1915 roku na cmentarzu w Kisewie. W piątkowym wydaniu Lauenburger Zeitung z dnia 28 maja 1915 roku ukazał się następujący artykuł: Pogrzeb Fritza von Osterroht - właściciela majątku rycerskiego w Strzelęcinie Wczoraj złożono w grobie zwłoki zmarłego właściciela majątku rycerskiego w Strzelęcinie: Fritza von Osterroht. W drodze na cmentarz towarzyszył rodzinie liczny tłum przyjaciół i znajomych - był to symbol szacunku i wdzięczności dla tego tak zacnego człowieka. Na uroczystość przybyli właściciele majątków z różnych części powiatu lęborskiego. W pałacu w Strzelęcinie odbyła się wspólna modlitwa, ciało zmarłego pochowano na cmentarzu w Kisewie. Kazanie wygłosił pastor z Brzeźna, Rhode. Wyraził się on o zamarłym jako dobrodusznym i pełnym poczucia obowiązku gospodarzu. Także synowie przybyli z frontu, by pożegnać swego ukochanego ojca..." http://cmentarze.lebork.pl/index.php/pl/cmentarze-gmina-leczyce/225-kisewo-kuessow