Pomnik Józefa Poniatowskiego w Warszawie

Pomnik przedstawia księcia Józefa Poniatowskiego siedzącego na koniu i trzymającego w prawym ręku miecz. Rzeźba jest dłuta Bertela Thorvaldsena była wzorowana na pomniku Marka Aureliusza na Kapitolu w Rzymie. Zgodę na postawienie monumentu w Warszawie uzyskała u cara Aleksandra I Anna z Tyszkiewiczów Potocka. Monument został zamówiony w 1818 u mieszkającego w Rzymie duńskiego rzeźbiarza Bertela Thorvaldsena. Pierwotną lokalizacją pomnika był plac Krasińskich, jednak podczas swojej wizyty w Warszawie w czerwcu 1829 car Mikołaj I zmienił ją na dziedziniec Pałacu Namiestnikowskiego przy Krakowskim Przedmieściu. Projekt nie został dobrze przyjęty przez część opinii publicznej, wywołując długą i burzliwą dyskusję. Zarzucano mu m.in. brak podobieństwa do Poniatowskiego. W sierpniu 1830 rozpoczęto odlewanie pomnika lecz zostały przerwane przez wybuch powstania listopadowego. Zostały ukończone dopiero w sierpniu 1832. W 1834 zgoda władz rosyjskich na ustawienie pomnika przed Pałacem Namiestnikowskim została jednak cofnięta w związku z sankcjami po upadku powstania. Pomnik został wywieziony tymczasowo do Dęblina, a stamtąd w 1842 do pałacu Paskiewiczów w Homlu. W miejscu przeznaczonym pierwotnie pod pomnik Poniatowskiego, w lipcu 1870, w obecności cara Aleksandra II, uroczyście odsłonięto pomnik Iwana Paskiewicza autorstwa Mikołaja Pimienowa i Aleksandra von Bocka. Wybór miejsca miał dla społeczeństwa polskiego oczywistą wymowę. Monument został rozebrany w 1917. Pomnik Poniatowskiego wrócił do Polski w marcu 1922, w ramach akcji rewindykacji zabytków i dzieł sztuki na mocy traktatu ryskiego i stanął tymczasowo na dziedzińcu Zamku Królewskiego. Ostatecznie 4,5-metrowąrzeźbę przeniesiono w 1923 na plac Saski. Monument został wysadzony w powietrze przez Niemców po powstaniu warszawskim, 16 grudnia 1944. Nowy odlew rzeźby, wykonany w latach 1948–1951 według modelu z Muzeum Thorvaldsena w Kopenhadze wykonanego przez Paula Lauritza Rasmussena, podarowało Warszawie Królestwo Danii. 23 lutego 1952 pomnik ustawiono przed Starą Pomarańczarnią w Łazienkach Królewskich, a w 1965 przeniesiono na dziedziniec pałacu Rady Ministrów, gdzie od 19 października 1965 znajduje się do dziś.